Ağustos 2025 Rehberi: Döviz Kuru Riskinden Korunma Stratejileri

Kısa Özet
Ağustos 2025’te özellikle gelişen piyasalarda döviz kurlarındaki oynaklık önemli riskler barındırıyor. Bu rehberde, son 24 saatteki USD/TRY ve EUR/TRY değişimlerinden hareketle; vadeli işlemler, opsiyon sözleşmeleri, döviz sepeti ve doğal korunma (natural hedge) gibi yaygın araçları ele alacağız. Ayrıca yaklaşan kritik merkez bankası toplantıları ve makroekonomik verilerin kur riskini nasıl beslediğine değinerek, uygulama adımlarını adım adım sıralayacağız. İçerik yatırım tavsiyesi değildir.

H2: Piyasalarda Son Durum
- Döviz Kurları Son 24 Saat (Yaklaşık)
• USD/TRY: 31,50 seviyesinden açıldı, gün içinde %0,8 yükselişle 31,75’e yaklaştı.
• EUR/TRY: 33,20’den işlem gördü, %0,6 artışla 33,40’e tırmandı.
• EUR/USD: 1,0530’dan 1,0570’e çıktı, gelişen piyasalara sermaye girişleri halen dalgalı.
- Önemli Seviyeler ve Olaylar
• TCMB’nin 12 Ağustos 2025 tarihli Para Politikası Kurulu kararı öncesi piyasa fiyatlamalarında “küçük artış” eğilimi var.
• 22–23 Ağustos’ta FED’in faiz kararı izlenecek; gelişen ülke para birimleri genellikle bu toplantı öncesi baskı altında kalıyor.
• Türkiye için Hazine ihale takvimi ve dış borç ödemeleri de kur oynaklığını destekliyor.

H2: Döviz Kuru Riskinden Korunma Araçları
Firmalar ve yatırımcılar farklı ihtiyaçlara göre birden fazla enstrümanı portföylerine dahil edebilir. Aşağıdaki başlıklarda en yaygın yöntemleri ele alıyoruz.

H3: Vadeli İşlemler (Forward)
- Tanım ve İşleyiş: Belirli bir döviz kurunu bugünden sabitleyerek gelecekteki döviz ihtiyacınızı öngördüğünüz maliyet üzerinden çözersiniz.
- Avantajlar:
• Kur değişiminden kaynaklanan belirsizliği ortadan kaldırır.
• Basit yapı, türev piyasaya yeni adım atanlar için uygundur.
- Dezavantajlar:
• Esneklik sınırlıdır; sözleşme vadesi ve miktarı sabittir.
• Spot kurun olası lehine hareketi durumunda fırsat maliyeti oluşur.
- Örnek Uygulama: 1 milyon USD ihracat geliri bekleyen bir şirket, 31,75 TRY/USD kuruyla 3 ay vadeli forward sözleşme yaparak TL cinsinden gelirini sabitleyebilir.

H3: Opsiyon Sözleşmeleri
- Tanım ve İşleyiş: Alıcıya belirli bir tarihe kadar kur alma veya satma hakkı verir; zorunluluk yüklemez.
- Avantajlar:
• Aşağı yönlü risk koruması sağlarken, yukarı yönlü hareketlerden kar elde etme imkânı sunar.
• Primin ödenmesi koşuluyla, olası ters senaryolara karşı sınırlı zarar.
- Dezavantajlar:
• Prim maliyeti (opsiyon primi) doğrudan gider kalemi olur.
• Piyasa likiditesine bağlı olarak derinlik ve fiyatlama dalgalanabilir.
- Kullanım Stratejileri:
• Koruma Stratejisi (Protective Put): İhracatçı, belirli bir döviz kurunun altına düşmesine karşı put opsiyon alır.
• Kazanç Stratejisi (Covered Call): Sahip olunan dövizi elden çıkarmadan prim toplamak için call opsiyon satılabilir.

H3: Döviz Sepeti ve Döviz ETF’leri
- Tanım ve İşleyiş: Farklı para birimlerinin ağırlıklı sepeti veya halka açık döviz fonları aracılığıyla risk dağıtımı.
- Avantajlar:
• Tek bir enstrümanla birden çok para birimine maruz kalma.
• Yönetim gideri ve işlem kolaylığı.
- Dezavantajlar:
• Sepet bileşimi portföyün beklentilerinize uygun olmayabilir.
• Fon giderleri ve komisyonlar getiri performansını etkileyebilir.
- Örnek: TL tutarının %50 USD, %30 EUR, %20 GBP’den oluşan bir sepet oluşturularak tek bir yatırım aracıyla risk dağıtılabilir.

H3: Doğal Korunma (Natural Hedge)
- Tanım ve İşleyiş: İş modelinizi döviz gelir ve giderlerinizi denk hale getirerek kur riskini minimize etmek.
- Avantajlar:
• Türev kullanımı gerektirmediğinden ek maliyet ve muhasebe yükü minimum.
• Operasyonel yapıya uygun kur risk yönetimi sağlar.
- Dezavantajlar:
• İş hacmi ve gelir-gider dengesine bağlı; her sektör için pratik olmayabilir.
• Likidite ihtiyaçları değiştiğinde esneklik kaybı yaşanabilir.
- Uygulama: İthal girdi maliyetini USD cinsinden ödeyen bir şirket, aynı ölçüde USD geliri elde edecek anlaşmalar yapmak suretiyle net pozisyonu sıfıra yakın tutabilir.

H2: Risk Yönetimi İçin Uygulama Adımları
1. Mevcut Pozisyon Analizi
– Döviz cinsinden varlık ve yükümlülüklerinizi detaylı şekilde tespit edin.
– Net döviz pozisyonunuzu aylık ve çeyreklik bazda izleyin.
2. Hedef Belirleme
– Sabitlemek istediğiniz kur aralığını ve korunma oranını (hedge ratio) kararlaştırın.
– Firma nakit akış planlarına uygun vade ve çarpanları seçin.
3. Araç Seçimi ve Kombinasyonu
– Tek bir enstrüman yerine yöntemleri kombinleyerek maliyet ve esneklik dengesini optimize edin.
– Örneğin; kısa vadede forward, orta vadede ise opsiyon kullanımı.
4. İşlem ve Takip Süreci
– Türev işlem platformları ve aracı kurumlarla çalışma prosedürünü netleştirin.
– Kur değişimlerini günlük, haftalık ve aylık raporlamalarla yakından takip edin.
5. Performans ve Maliyet Değerlendirmesi
– Korunma maliyetini (prim, komisyon, spread) düzenli olarak gözden geçirin.
– Gerçekleşen kur hareketlerine göre hangi stratejinin en etkili olduğunu analiz edin.
6. Revizyon ve Güncelleme
– Makroekonomik ve politik gelişmelere bağlı olarak korunma politikanızı periyodik revize edin.
– Yaklaşan Merkez Bankası kararları, seçim ya da bütçe açığı gibi faktörleri takvimleyin.

H2: Ağustos 2025 İçin Öne Çıkan Tarihler ve Olaylar
- 12 Ağustos 2025: TCMB Para Politikası Kurulu Toplantısı
- 15 Ağustos 2025: Türkiye Hazine ihale takvimi (3 ve 6 aylık tahvil)
- 22–23 Ağustos 2025: FED Açıklamaları ve Faiz Kararı
- 28 Ağustos 2025: Türkiye İstatistik Kurumu enflasyon verisi
- ABD’de tarım dışı istihdam (NFP) raporu ve UE verisi (Temmuz ayı): 1 Eylül 2025
Bu tarihler, döviz kuru volatilitesini tetikleyebileceği için korunma stratejinizi belirlerken göz önünde bulundurulmalı.

H2: Önemli Noktalar ve Sonuç
- Döviz kuru riskinden korunma, sabit bir reçete yerine firma profiline uygun, esnek bir strateji gerektirir.
- Vadeli işlemler düşük maliyetle kur sabitleme imkânı sunarken, opsiyonlar yukarı yönlü hareketlerden faydalanma şansı da tanır.
- Döviz sepeti ve doğal hedge uygulamaları portföyünüzü dağıtmanıza veya operasyonel riskleri azaltmanıza yardımcı olabilir.
- Planlı bir analiz, doğru araç seçimi ve düzenli performans takibi, korunma stratejisinin başarısını belirler.
- Ağustos 2025’te TCMB ve FED kararları başta olmak üzere önemli makro veriler üzerinde durulmalı.

Bu rehberde yer alan yöntemler, genel bir bilgilendirme amacı taşımaktadır; yatırım tavsiyesi değildir. Her kurum ve yatırımcının kendi risk tercihleri ve şartlarına göre ayrı danışmanlık alması önemlidir.